Vlaams Darmflora Project

Nieuwsbrief juni 2015

De eerste onderzoeksresultaten van het Vlaams Darmflora Project werden onlangs gepubliceerd in het gerenommeerde vaktijdschrift ‘Gut’. Wij vroegen Doris Vandeputte, doctoraatstudente in het labo van Jeroen Raes en auteur van het artikel, om wat meer uitleg.

Doris, kan je even uitleggen wat jullie precies gevonden hebben?

Wel, deelnemers aan de eerste staalnameronde herinneren zich ongetwijfeld dat ze hun stoelgangstaal aan de hand van enkele tekeningen een score dienden te geven op basis van het uitzicht - van waterige stoelgang tot harde keutels. Deze score zegt iets over hoe snel je voeding verwerkt: hoe langer voedingsresten in je lichaam verblijven, hoe meer water je er uit kan onttrekken, dus hoe harder je uitwerpselen. Met deze eerste analyse hebben we aangetoond dat het watergehalte van je stoelgang een belangrijke aanwijzing vormt voor de bacteriële diversiteit (hoeveel verschillende soorten) die we in je darmen zullen terugvinden en tot welk enterotype je behoort.

Ligt dat dan niet een beetje voor de hand?

(lacht) Ik had wel verwacht dat er een link zou zijn tussen het watergehalte van stoelgangstalen en de darmflora die we zouden aantreffen. Maar dat de invloed zo groot zou zijn, dat had ik niet kunnen voorspellen. De resultaten zijn dan ook verrassend. Wetenschappers gaan er vaak van uit dat een gezonde stoelgang niet te hard en niet te vast is én bovendien een groot aantal verschillende bacteriële soorten bevat. Wij hebben aangetoond dat het net de harde keutels zijn die de grootste diversiteit herbergen. Ook de verdeling van de enterotypes over de verschillende stoelgangscores was onverwacht. Zo werd het Prevotella enterotype eerder een beetje tegenstrijdig gekoppeld aan zowel een gezond, verzelrijk voedingspatroon als aan bepaalde ziektebeelden. De eerste resultaten van het Vlaams Darmflora Project tonen aan dat het Prevotella enterotype gewoon vaak voorkomt bij mensen met losse, enigszins vloeibare stoelgang - die dus veroorzaakt kan zijn door zowel een vezelrijk dieet als door bepaalde ziektes. Mysterie opgelost!

Wat kan je nu doen met die informatie? Hoe helpen je resultaten het darmflora-onderzoek vooruit?

Eerst en vooral leert onze analyse ons enorm veel over hoe we de samenstelling van de darmflora kunnen beïnvloeden – bijvoorbeeld door de darmtransit te versnellen of net te vertragen. Maar onze resultaten zijn ook erg belangrijk voor de verdere studie van de link tussen de darmflora en ziektes zoals bijvoorbeeld suikerziekte, zwaarlijvigheid of darmkanker. Door rekening te houden met het effect van het watergehalte van stoelgangstalen, kunnen we de normale variatie in darmflorasamenstelling wegfilteren uit onze resultaten. Dat zal ons toelaten net die soorten te bestuderen die specifiek aan de ontwikkeling van een ziektebeeld gekoppeld kunnen worden.

Wat zijn jouw persoonlijke plannen voor verder onderzoek?

Ons onderzoek is slechts een eerste stap in de verwerking van de stalen die we inzamelden met het Vlaams Darmflora Project. Ik wil zeker mijn steentje bijdragen aan de verdere analyse van deze unieke dataset. Intussen ben ik echter ook van start gegaan met een nieuw project waarin we de invloed van hormonale schommelingen op de darmflorasamenstelling willen nagaan. Dit onderzoeksproject start in september 2015. Ik ben nog steeds op zoek naar vrouwen die willen deelnemen.

Kunnen deelnemers aan het Vlaams Darmflora Project zich ook inschrijven?

Zeker, dat zou mij alvast erg blij maken! Vrouwen die geen pil of spiraaltje gebruiken of hormoontherapie volgen én het zien zitten om gedurende een langere periode stoelgangstalen in te leveren kunnen meedoen. Gewoon een mailtje sturen naar darmflora@vib.be en we sturen je alle nodige informatie.

Doris, succes nog met je onderzoek en bedankt voor het gesprek.

Gwen Falony, Youssef Darzi
Foto's Jun Wang

De publicatie van Doris en haar collega’s vind je terug via http://gut.bmj.com/content/early/2015/06/11/gutjnl-2015-309618.short
Projectwebsite: www.vib.be/darmflora
Facebookpagina: www.facebook.com/VlaamsDarmfloraProject